مفاهیم زیادی هستند که گاها به اشتباه به جای کوچینگ استفاده می شوند. برای درک بهتر مفهوم کوچینگ لازم است بدانیم که کوچینگ چه چیزهایی نیست.
در جلسات آموزشی پیش فرض بر آن است که استاد دوره دارای دانشی بیش از دانشجویان است و قرار است این دانش از سوی وی به مخاطبین انتقال پیدا بکند. همچنین در جلسات آموزشی هدایت جلسه کاملا با استاد و آموزش دهنده است.
علاوه بر آن موضوع آموزشی عموما بر اساس سرفصلی است از پیش تعیین شده و مشخص. اما در کوچینگ، الزاما کوچ از مخاطب یا بهتر است بگوییم مراجع، دانش بیشتری در آن حوزه ندارد. آنچه کوچ لازم است بداند، دانش کوچینگ است و نه تخصص در موضوعی که قرار است آن را کوچ کند.
بنابراین در جلسات کوچینگ، بسیار محتمل است که مراجع دانشی بیش از کوچ داشته باشد. پیش فرض کوچینگ بر آن است که مراجع توانمند در یافتن دانش مورد نیاز است. از سوی دیگر، جلسات کوچینگ بیشتر با هدایت از سوی مراجع انجام می شود که مغایر با مفهوم آموزش است.
نگاه روان درمانگری عموما بر این است که کارکرد روانی مراجع در خصوص موضوعی دچار اختلال شده است و آن کارکرد می بایست به شرایط عادی بازگردد. در حالیکه در کوچینگ پیش فرض بر توانمندی مراجع است و تمرکز به جای درمان، بر رشد و توسعه در راستای اهداف است.
علاوه بر آن، بیشتر رویکردهای روانشناختی (و نه همه آن‌ها)، رویکردی گذشته نگر دارند و بر این باورند که رویدادی در گذشته فرد وجود دارد که می تواند کارکرد امروز فرد را مختل کند. این در حالی است که تمرکز کوچینگ مبتنی بر آینده است و بر گذشته مراجع و تجارب کودکی وی تمرکز نمی‌کند.
از سوی دیگر به دلیل آنکه مراجعان روانشناسان بیشتر از اختلالات روانشناختی رنج می‌برند، عموما نگرش مثبتی نسبت رجوع به یک روانشناس در بین عوام دیده نمی‌شود. اما مراجعان کوچینگ عموما افرادی توانمند هستند و این موضوع موجب نگرش مثبت‌تر نسبت به این رشته شده است.
هر دو واژه به علت فقر لغوی "مربیگری" ترجمه شده اند و این موضوع باعث شده است که این دو واژه به خصوص در سازمان ها به جای یکدیگر استفاده شوند. منتور کسی است که در موضوعی مشخص دارای درجه خبرگی بالایی است.
شاید بتوان واژه "مرشد" را برای منتور و یا "استاد-شاگردی" را برای منتورینگ به کاربرد. منتور با توجه به تجربه بالای خود، برای رشد مخاطب توصیه می کند و یا یک الگو محسوب می شود. در منتورینگ همانند آموزش پیش فرض بر دانش بالاتر منتور نسبت به مخاطب است.
در منتورینگ فرد مخاطب نهایت فردی مانند منتور می شود در حالیکه در کوچینگ مراجع می تواند به چیزی فراتر از تصور و توانمندی کوچ تبدیل شود. در منتورینگ به مخاطب می گوییم چکار کند ولی در کوچینگ مراجع خودش بهترین خودش را می آفریند و از توصیه کوچ خبری نیست.
مهم‌ترین تفاوت کوچینگ و مشاوره رویکرد آن‌ها با مراجع است. در مشاوره یک مشاور راه‌حلی که به نظر خودش درست است، برای حل مسئله مراجع به او می‌دهد؛ درحالی‌که در کوچینگ، یک کوچ کمک می‌کند تا مراجع خودش راه‌حل مسئله‌اش را پیدا کند.
مشاور در حوزه ای صاحب تخصص است و انتقال تخصص کلید واژه مشاوره است. کار مشاور با توجه به تخصصش ارائه راهکار و پیشنهاد به مراجع است.
مراجع احساس کند دچار اختلالات روان یا اختلالات شخصیتی شده و زندگی روزمره او دچار اختلال گشته است.
گاهی ممکن است خود مراجع این مسئله را نداند و در طی جلسات کوچینگ، نسبت به آن آگاهی پیدا کند.
گردآوری : سعید رحیمی (بیزنس کوچ)
